Elke dag anders

10 okt is de Dag van de Marrons en dat blijkt een nationale feestdag te zijn, dus ik besluit een dagje in 'de stad' te blijven.
In de palmentuin allerlei kraampjes, vrolijke kleurig, en grotendeels in pangi, geklede mensen en overal eten en muziek.
Ook bij de waterkant is het volle bak, elke plastic stoel (al dan niet kapot) en/of gammel bankje is bezet en de Hindoestaans dames draaien op volle toeren in de keukentjes. Een plastic bak vol lekkers incl biertje(s) voor 3 euro en gezelligheid, veel praatjes + kijkplezier zit inbegrepen in de prijs. Super sfeertje, en leuk voor een dagje. Daarna vind ik het weer tijd om 'iets te ondernemen', ditmaal middels een tour richting het oosten; de Cottica rivier en Moengo, het gebied van de Aucaners.

Super leuk met Ken Doorson als begeleider. Ken is een Surinaamse kunstenaar en heeft de trip ook zelf ontwikkeld (www.kendoorson.com), het is een combinatie van marroncultuur en moderne kunst maar ook van natuur en geschiedenis. Hij weet veel van het gebied (komt ervandaan) en werkt ook mee aan verschillende initiatieven aldaar. Zo hebben ze nu al een kunsteducatie project; kinderen uit het stadje en omgeving kunnen 2x per week teken-, schilder en muziekles krijgen. Ook is er de opstart van een museum met mooi werk van Marcel Pinas. Hij heeft al op veel plaatsen ter wereld geëxposeerd en een deel van zijn werk is nu hier, in een oude loods maar wel daar waar hij vandaan komt en midden in de cultuur waarvan hij niet wil dat deze verloren gaat. Tot slot zijn er de grote kunstwerken die her en der midden in het dorp of de nabije natuur staan. (Inter) nationale kunstenaars worden uitgenodigd om samen met de inwoners van Moegno een paar maanden te werken aan een kunstwerk met als doel dit te plaatsen in het Marowijne Art Park. Nu reeds 11 kunstwerken, echt wel bijzonder!

We zijn met een klein, heel divers, clubje incl twee Surinaamse mensen die al lang in Nederland wonen. Vreselijk gelachen om hun opmerkingen, leuk om hun herinneringen en reacties te zien en horen als we tijdens de boottocht rivier dorpjes aan doen, en te horen praten over vroeger en het verschil met Nederland.

De sfeer van de dorpjes in dit gebied en is toch weer heel anders dan in het Boven Suriname gebied. Ik kan het niet echt omschrijven, misschien rustieker, tijdlozer? Tegelijkertijd komen de mensen wat opener en minder 'gelaten' over. Maar ook wel logisch natuurlijk. Een Belg en een Nederlander zijn directe buren en allebei Europeaan, maar toch echt wel verschillend. Bij de marrons niet anders. Bovendien in dit gebied amper toeristen. Niet dat het in boven Suriname nou zo druk was...(eigenlijk nergens waar ik ben geweest), maar de sfeer bij Botopassi e.o. was waarschijnlijk nu ook wel wat anders dan anders?

In Kraboe Ollo (120 inwoners) komen net de kinderen uit school als wij weer willen vertrekken. Wel grappig, eerste wat ze doen is schoolkleren uit en linea recta de rivier in, liefst met een bommetje. Ik stap net weer in de boot en word zeiknat (wat natuurlijk, al dan niet stiekem, de bedoeling was), kan maar net de verleiding weerstaan om ook een plons te nemen, al ziet de rivier er hier wel érg donker uit. Voor de kids geen probleem, met salto en al het water in. De allerkleinste broertjes en zusjes worden midden op de steiger neergezet, terwijl we wegvaren hoop ik maar dat ze niet gaan kruipen en inderdaad in het midden blijven zitten...

Moengo zelf is een voormalig bauxietstadje en nu het hoofdkwartier van Ronnie Brunswijk (je weet wel, die deed iets met cocaïne, nu vooral goud en hout en parlementslid). De landingsbaan, lees een zeer hobbelig grasveld, wordt alleen nog af en toe voor zijn helikopter gebruikt. Soms zie ik ook al mensen in de gele ABOP shirts lopen, hij is blijkbaar al aan het warmlopen voor de verkiezingen in 2015.

Het bauxiet van Moengo is nu bijna op en de werkgelegenheid is laag. Het doet, waarschijnlijk daardoor, wat troosteloos aan. De nieuwe fabriek Moengo Minerals (voor een of ander populair industrieel mineraal, kaolien als ik het goed onthouden heb?) en misschien ook een beetje toerisme gaan hopelijk verandering brengen. Al die kunstwerken overal zorgen in ieder geval voor een bijzondere combi.

Onderweg krijgen we nog een redelijk vage bekeuring voor een snelheidsovertreding (71 km pu op weg waar je 80 mag maar busjes zouden maar 60 mogen). Ik wind me op over het feit dat het zeker weten niet klopt (later gecheckt bij een politiepost) en vind dat de chauffeur er werk van moet maken, maar de chauffeur zelf haalt gelaten z'n schouders op. Ondanks dat hij degene is die het geld moet ophoesten... 'A regel' zegt ie. Hmm, zou m wel een beetje willen opschudden.

De laatste dagen ga ik terug naar het plantage gebied, ditmaal vlakbij het dorpje Tamanredjo. Hier hebben 2 Nederlanders 11 hectare grond van de voormalige plantage Montpelliër omgetoverd tot een waanzinnig mooie plek. Een mega grote tuin, (wanneer noem je een tuin een park?) met allerlei soorten palm-, fruit- en bomen en planten uit de plantagetijd zoals cacao, suikerriet, koffie en katoen. Daar tussendoor wat huisjes en een mooi zwembad en ook nog een heel deel ongerept bos. Ik ben de enige gast en de stilte en rust wordt slechts onderbroken door schattige kapucijn aapjes die de vruchten uit de palmbomen komen eten en het echt wel indrukwekkende geluid van de brulapen in de verte. Je hoort ze een paar keer per dag, vanmorgen vroeg om half zes ook. Mooi wakker worden! En natuurlijk door de ontelbare vogels.
Er ligt in m'n huisje een lijst met 152 gespotte soorten, incl allerlei kruisjes en aantekeningen... Duidelijk kenners. Ben al blij dat ik na twee dagen het verschil zie tussen het doodshoofdaapje en kapucijnaapje en laat de lijst vooral daar waar die lag.

Een van de eigenaren neemt me overdag mee het bos in terwijl de ander zich druk maakt in de keuken. Prima combi.

's Avonds wordt het pad richting het restaurant mooi verlicht met fakkels. Niets moet, alles mag. Heerlijke afsluiting van een vakantie in een land waar ik eerlijk gezegd geen echte verwachtingen van had en ook veel te weinig van wist. Dat laatste is in ieder geval veranderd!
Een mooi Zuid- Amerikaans land met een Afrikaanse hoofdstad, een Aziatisch platteland en met Nederland op de achtergrond. Een soort micro wereld met allerlei etnische groepen en talen wat deels door een blender is gehaald. Die mix van mensen en culturen lijkt ook zonder ál te grote conflicten naast elkaar te leven, maar misschien is dat ook maar schijn. Ik hoorde tenslotte sommige Nederlanders niet altijd even vriendelijk over Surinamers praten en Hindoestanen over Creolen waren ook niet altijd even complimenteus. Ik was er veel te kort om er iets zinnigs over te zeggen. Wat ik wel heb geleerd is dat het land enorm veel natuurlijke bronnen heeft - olie, bauxiet, goud, en ook best een vruchtbare kuststrook - het zou zeg maar het Zwitserland van de Caraïben kunnen zijn.

Maar is het niet en gaat het ook nooit worden ben ik bang. Het loodzware overheidsapparaat (ongelofelijk, hoeveel lagen kun je creëeren...) en de illegale goud- en drugsactiviteiten helpen niet bepaald mee. Ook het toerisme lijkt maar mondjesmaat op gang te komen, sowieso amper backpackers gezien. De meeste mensen komen hier door familiebanden, sommigen voor de natuur en historie, vaak een combinatie. Denk dat 95% van de bezoekers Nederlands ( of Surinaams) is. Diegenen die komen zijn, net als ik, flabbergasted door al het mooie groen. Heb leuke mensen ontmoet (gelukkig maar want het was overal super rustig dus veel keus was er niet:-) en mooie gesprekken gevoerd. Vaak verwonderd, veel geleerd.

Akaba.
Vanavond terug naar Nederland.